Islamonweb

തുർക്കിയിലെ കരിങ്കടലിന്റെ വടക്ക് ഭാഗത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ബോലു പ്രവിശ്യയിലെ ഒരു പട്ടണമാണ് ഗൊയ്‌നുക്.  ഈ പ്രദേശത്തിന് ഫ്രിജിയൻ, ലിദിയൻ, പേർഷ്യൻ, പുരാതന റോമ എന്നിവർ അക്രമിച്ച് കീഴടക്കിയ അധിനിവേശ ചരിത്രമുണ്ട്. ഇവിടെയുള്ള ചതക്ക് ഹമാമി ബാത്ത്ഹൗസ് റോമൻ കാലം മുതലുള്ളതാണ്. പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഗൊയ്‌നുക്ക് ഓട്ടോമൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ കീഴിലായിരുന്നു. 

ഞാന്‍ ഗൊയ്നുക്ക് ജില്ലയിൽ എത്തിയിട്ട് രണ്ടു ദിവസമായി. ഗൊയ്നക്ക്  ഓട്ടോമൻ വാസ്തുവിദ്യ ഇന്നും സംരക്ഷിച്ചു പോരുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ തരിശായ കുന്നുകളുടെ താഴ്‌വരയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗോയ്‌നുകിൽ ഓട്ടോമൻ വാസ്തുവിദ്യയുടെ സവിശേഷതകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നൂറിലധികം വീടുകൾ ഇന്നും കാണാം. ഈ അതുല്യമായ വീടുകൾ കൂടാതെ, പുരാതന പള്ളികൾ, മഖ്ബറകൾ, ടർക്കിഷ് ബാത്തുകൾ എന്നിവയുമുണ്ട്. ഇടുങ്ങിയ തെരുവുകളുടെ ആകർഷകമായ ഭംഗിയും മധ്യത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്ന മനോഹരമായ അരുവിയും നഗരത്തിന്റെ ചരിത്ര പ്രതീകങ്ങളാണ്.

"ദിയാരെ അക് ശംസുദ്ധീൻ" (അക് ഷംസുദ്ധീന്റെ നാട്) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഗോയ്നുക്ക് പതനെഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒട്ടോമൻ‌ സുൽത്താന്റെ ശൈഖായ അക്ശംസുദ്ധീന്റെ വീടായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മഖ്ബറ ഇസ്താംബൂളിലേക്കുള്ള വഴിയിൽ തലയുയർത്തി നിൽക്കുന്നു. ആ മഖ്ബറ ദർവീശുമാരുടെ സ്ഥിര സന്ദര്‍ശന ഇടമാണ്. അക്ശംസുദ്ധീൻ ഒരു സൂഫി മാത്രമായിരുന്നില്ല, ഒരു മുദരിസും വൈദ്യശാസ്ത്ര പണ്ഡിതനും കവിയും കൂടിയായിരുന്നുവെന്ന് അന്നാട്ടുകാരില്‍നിന്ന് എനിക്ക് അറിയാനായി. 

Read More: ദർവീശിന്റെ ഡയറിക്കുറിപ്പുകൾ-29 ബയ്റാം ത്വരീഖത്തിന്റെ ജന്മനാട്ടിലൂടെ...

ശംസുദ്ധീൻ മുഹമ്മദ് എന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഴുവന്‍ പേര്. 1390-ൽ ഡമാസ്‌കസിലായിരുന്നു ജനനം. പിതാവിന്റെ ഭാഗത്തുനിന്നുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ വംശപരമ്പര ഒന്നാം ഖലീഫ അബൂബക്കർ(റ) ലേക്ക് എത്തുന്നതാണ്. 7 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ പിതാവിനൊപ്പം വടക്കൻ അമസ്യ പ്രവിശ്യയിൽ വന്ന അദ്ദേഹം പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം കുടുംബത്തിൽ നിന്ന് നേടി. കുട്ടിയായിരുന്നപ്പോൾ തന്നെ അദ്ദേഹം ഖുർആൻ മനഃപാഠമാക്കി.

മതത്തിന് പുറമെ ചികിത്സാരംഗത്തും അദ്ദേഹം മികവു പുലർത്തി. ഹാജി ബൈറാം വെലിയുമായി അടുപ്പത്തിലായിരുന്ന അദ്ദേഹം ശേഷം അവരുടെ ഖലീഫയായി. തന്റെ അദ്ധ്യാപകന്റെ ആശീർവാദത്തോടെ, അദ്ദേഹം ആദ്യം മധ്യ അങ്കാറ പ്രവിശ്യയിലെ ബെയ്‌പസാറിയിലേക്കും പിന്നീട് ബോലു പ്രവിശ്യയിലെ ഗോയ്‌നുക്കിലെ ദർവീശ് ലോഡ്ജിലേക്കും താമാസം മാറ്റി.

വെള്ളവസ്ത്രങ്ങൾക്കുപുറമെ, കർശനമായ സൂഫി അച്ചടക്കത്തിന്റെ ഫലമായി മുഖവും മുടിയും താടിയും വെളുത്തതിനാൽ അദ്ദേഹത്തെ അക് ശംസുദ്ധീൻ ("അക്" എന്നാല്‍ തുർക്കി ഭാഷയിൽ വെള്ള എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്), അക്സെയ്ഹ് (വെളുത്ത ഷെയ്ഖ്) എന്നും വിളിക്കപ്പെട്ടു. ഗൊയ്നുക്കിലെ ദർവീശ് ലോഡ്ജ് പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പുറമേ, അക്ശംസുദ്ധീൻ ചികിത്സാ പഠനങ്ങളിലും മുഴുകി. പടിഞ്ഞാറൻ എഡിർനെ പ്രവിശ്യയിലെ ഒട്ടോമൻ കൊട്ടാരത്തിലെ സന്ദർശകനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. സുൽത്താൻ മുറാദുമായി തന്റെ അധ്യാപകനായ ഹാജി ബൈറാം വെലി നല്ല ബന്ധത്തിലായിരുന്നു, അതും അദ്ദേഹത്തിന് സഹായകമായി. 

തന്റെ ആദ്യ സന്ദർശനത്തിൽ അക്ശംസുദ്ധീൻ മുറാദ് രണ്ടാമന്റെ ചീഫ് ഖാദിമാരിൽ ഒരാളായ സുലൈമാൻ പാഷയെ ചികിത്സിച്ചു. കൊട്ടാരത്തിലെ ഡോക്ടർമാർക്ക് പ്രവചിക്കാൻ കഴിയാത്ത വിധത്തിൽ അദ്ദേഹം അവരെ സുഖപ്പെടുത്തി. അടുത്ത സന്ദർശനത്തിൽ, സുൽത്താൻ മെഹ്മ്മദ് രണ്ടാമന്റെ മകളെയും അദ്ദേഹം ചികിത്സിച്ചു സുഖപ്പെടുത്തി. അങ്ങനെയാണ് അദ്ദേഹം മുഹമ്മദ് ഫാത്തിഹിനെ കണ്ടുമുട്ടുന്നത്. കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിൾ കീഴടക്കാനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പുകളെ അദ്ദേഹം പിന്തുണച്ചു. സുൽത്താനെ നിരുത്സാഹപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചവർക്കെതിരെ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: "ഒന്നാമതായി, സുൽത്താൻ മെഹമ്മദ് രണ്ടാമൻ കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിൾ കീഴടക്കും."

കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിൾ യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാന നാളുകളിൽ കീഴടക്കലിന് കാലതാമസം വരുത്തിയ സമ്മർദ്ദം കാരണം സുൽത്താൻ അസ്വസ്ഥനായി. അതിനാൽ, കീഴടക്കൽ എപ്പോൾ നടക്കുമെന്ന് അറിയാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നതിനൊപ്പം അദ്ദേഹം പലപ്പോഴും അക്ശംസുദ്ധീന് കത്തുകൾ അയച്ചു, അദ്ദേഹത്തിൽ നിന്ന് ധാർമിക പിന്തുണ അഭ്യർത്ഥിച്ചു. അവസാനം, "ശൈഖിനോട് ചോദിക്കൂ, കോട്ട കീഴടക്കാനും ശത്രുവിനെ പരാജയപ്പെടുത്താനും എന്തെങ്കിലും പ്രതീക്ഷയുണ്ടോ?" എന്ന് പറഞ്ഞു തന്റെ മന്ത്രി അഹമ്മദ് പാഷയെ അവരിലേക്ക് അയച്ചു. "മുഹമ്മദ് നബിയുടെ ഉമ്മത്തിലെ നിരവധി മുസ്‍ലിംകളും വിമുക്തഭടന്മാരും ഒത്തുചേർന്ന് കോട്ടയെ ലക്ഷ്യം വച്ചാൽ, കോട്ട കീഴടക്കപ്പെടുമെന്ന് ഞാൻ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു" എന്നായിരുന്നു മറുപടി.

മെയ് 29 ന് രാവിലെ, സുൽത്താൻ മെഹ്മദ് രണ്ടാമൻ നഗരത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു. കീഴടക്കലിനുശേഷം തന്റെ ശൈഖിന് സെയ്‌റെക് മസ്ജിദ് വിട്ടുക്കൊടുത്തു. ഇന്ന്, ഈ പ്രദേശം അക്ശംസുദ്ധീന്റെ അയൽപക്കം എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് നബിക്ക് മദീനയിൽ ആതിഥ്യമരുളിയ അബു അയ്യൂബുൽ അൻസാരിയുടെ നഷ്ടപ്പെട്ട ഖബ്റ് അക്ശംസുദ്ധീന്‍ കണ്ടെത്തി. ശൈഖ് കണ്ടെത്തിയ സ്ഥലം കുഴിച്ചപ്പോൾ, പേരുള്ള ഒരു കൽത്തകിട് കണ്ടെത്തി. പിന്നീട്, സുൽത്താൻ മെഹമ്മദ് രണ്ടാമൻ അവിടെ ഒരു വലിയ മഖ്ബറ നിർമ്മിച്ചു.

കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിൾ കീഴടക്കിയതില്‍ സുൽത്താൻ ഏറെ സന്തുഷ്ടനായി കാണപ്പെട്ടു. ഇതേ കുറിച്ച് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത് ഇങ്ങനെയായിരുന്നു: “നിങ്ങൾ എന്നിൽ കാണുന്ന സന്തോഷവും ആശ്വാസവും ഈ കോട്ട കീഴടക്കിയതുകൊണ്ടല്ല. അക്ശംസുദ്ധീനെ പോലെ ഒരു വലിയ്യ് എന്റെ കാലത്ത് ജീവിച്ചിരുക്കുന്നതിനാലാണ്." മെഹ്മദ് രണ്ടാമൻ തന്റെ ശിഷ്യന്മാരിൽ ഒരാളാകാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ, യുവ സുൽത്താന്റെ അഭ്യർത്ഥന അക്ശംസുദ്ധീൻ നിരസിച്ചു. പലതവണ നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ അക്ശംസുദ്ധീൻ വിശദീകരിച്ചു: “സുൽത്താൻ! സൂഫിസത്തിൽ ഒരുതരം രസമുണ്ട്. നിങ്ങൾ അത് ആശ്ലേഷിച്ചാൽ, സുൽത്താനേറ്റിന് നിങ്ങളുടെ കണ്ണിൽ ഒരു വിലയും ഉണ്ടാകില്ല, അതിൽ നിങ്ങൾ കണ്ടെത്തുന്ന രുചി കാരണം നിങ്ങൾ രാഷ്ട്രത്തിന്റെ കാര്യങ്ങളെ അവഗണിക്കും. അതുവഴി നീതി ഇല്ലാതാകും. സൂഫിസം സ്വീകരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ പ്രധാനമാണ് രാജ്യത്ത് നീതിയും വിശ്വാസവും ഉറപ്പാക്കുക എന്നത്. നിങ്ങള്‍ ഒരു സൂഫിയാകുന്നതിനേക്കാൾ പ്രധാനമാണ് ഭൂമിയിൽ നീതി സ്ഥാപിക്കുക എന്നത്."

Read More: ഒരു ദർവീശിന്റെ ഡയറിക്കുറിപ്പുകൾ-28 സോമ്നുകു ബാബയുടെ അക്സറായിലൂടെ

കുറച്ചുകാലം സെയ്‌റക് മസ്ജിദിൽ ഒരു മുദരിസായി ജോലി ചെയ്ത ശേഷം, അദ്ദേഹം ഗോയ്‌നക്കിലേക്ക് മടങ്ങി, അവിടെ വെച്ച് അദ്ദേഹം വഫാത്തായി. സൂഫിസത്തെക്കുറിച്ചും വൈദ്യശാസ്ത്രത്തെക്കുറിച്ചും അറബിയിലും തുർക്കി ഭാഷയിലും അദ്ദേഹം പുസ്തകങ്ങൾ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്. സൂഫിസത്തിന്റെ വിവരണം, ഉദ്ദേശ്യം, നിലപാടുകൾ, വ്യവസ്ഥകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ വിശദീകരണം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഇബ്നു അറബിയെപ്പോലുള്ള ചില സൂഫികളുടെ തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെട്ട വാക്കുകളെ അദ്ദേഹം വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നുണ്ട്. അദ്ദേഹം അല്ലാഹുവിന്റെ ഔലിയാക്കളെ കുറിച്ച് പറയുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്: “ജനങ്ങളില്‍ നിന്ന് വരുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങൾ സഹിക്കുന്ന ആളാണ് വലിയ്യ്. അവൻ വെല്ലുവിളികൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നു, പ്രശ്‌നങ്ങളെക്കുറിച്ച് പരാതിപ്പെടുന്നില്ല, ശത്രുത പുലർത്തുന്നില്ല. ശത്രുതാപരമായ മനോഭാവം അവൻ സ്വീകരിക്കുന്നില്ല. അവൻ ഭൂമിയെപ്പോലെയാണ്. എല്ലാത്തരം മോശമായ വസ്തുക്കളും ഭൂമിയിലേക്ക് വലിച്ചെറിയപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ അത് എല്ലായ്പ്പോഴും നല്ല കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യുന്നു”

ചികിത്സ, ഫാർമസി എന്നിവയെ കുറിച്ച്, അദ്ദേഹത്തിന് മാദ്ദതുൽ-ഹയാത്, കിതാബെ തിബ്ബ് എന്നീ രണ്ടു കൃതികളാണുള്ളത്. സസ്യങ്ങളെയും മൃഗങ്ങളെയും പോലെ എല്ലാ രോഗങ്ങൾക്കും അദൃശ്യമായ വിത്തുകളുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. മൈക്രോസ്കോപ്പ് കണ്ടുപിടിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു സമയത്ത് അദ്ദേഹം അണുക്കളെ മാദ്ദതുൽ-ഹയാതിലൂടെ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നുണ്ട്.

രോഗങ്ങൾക്ക് മാത്രമല്ല, സസ്യശാസ്ത്രത്തിലെയും ഫാർമസിയിലെയും ഒരു പ്രധാന ഗ്രന്ഥം കൂടിയാണ് മാദ്ദത്തുൽ ഹയാത്. പുസ്തകത്തിലെ മുപ്പത് അധ്യായങ്ങളിൽ വിവിധ രോഗങ്ങൾക്കുള്ള മരുന്നുകളെ കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളാണുള്ളത്. അക്ശസുദ്ധീൻ തന്റെ മൂത്ത മകനെ ബൈറാമി ത്വരീഖത്തിന്റെ ഖലീഫയായി നിയമിച്ചു. അദ്ദേഹം നടത്തിയിരുന്ന ബൈറാമി ത്വരീഖത്തിന്റെ ശാഖയെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിനെ പരാമർശിച്ച് "ശെംസിയ്യ" എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു.

1459-ൽ മരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, തന്റെ ദർവീശ് ലോഡ്ജിൽ വരുന്നവരുടെ സേവനത്തിനായി അദ്ദേഹം തന്റെ സ്വത്തുക്കളെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗത്തിൽ നൽകി. അവർ തന്റെ ഏഴു പുത്രന്മാരോടുമായി പറഞ്ഞു: “ നമ്മൾ നഗ്നരായി വരുന്നു, നമ്മൾ നഗ്നരായി പോകുന്നു. നമ്മൾ ഒരു ലോകത്ത് നിന്ന് മറ്റൊന്നിലേക്ക് പോകുന്നു, രണ്ടിനും ഇടയിൽ നമുക്ക് എന്താണ് ഉള്ളത്?"

അങ്ങനെ ഞാനും മറ്റൊരു ലോകത്തേക്ക് സഞ്ചരിക്കാൻ തയ്യാറായി. ഒരു സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ പായിതഹ്തിലേക്ക്. 233 കീലോ മീറ്റർ ദൂരമുണ്ട് അവിടേക്ക്. മൂന്നു മണിക്കൂർ സഞ്ചരിക്കണം അവിടെ എത്താന്‍. ഇന്‍ ശാ അല്ലാഹ്, അവിടെ എത്തിയാല്‍ ആ കഥകളുമായി വീണ്ടും കാണാം.