Islamonweb

ഇസ്‍ലാമിക സംസ്‌കാരത്തിന്റെ കളിത്തൊട്ടിലായിരുന്ന മുസ്‍ലിം സ്‌പെയിനിലെ, പ്രശസ്തനായ ജ്യോതി ശാസ്ത്രജ്ഞന്‍ ആയിരുന്നു അബൂ ഇസ്ഹാഖ് അല്‍സര്‍ഖാലി.

അനേകം കണ്ടുപിടിത്തങ്ങള്‍ നടത്തിയ ഇദ്ദേഹം  CE 1029 (ഹിജ്‌റ 420) ല്‍ സ്‌പെയിനിലെ ടോളിഡോ എന്ന നഗരത്തിലാണ് ജനിക്കുന്നത്.  അബൂഇസ്ഹാഖ് ഇബ്രാഹിം ഇബ്നുയഹ്‍യ അല്‍നഖാഷ് അല്‍സര്‍ഖാലി എന്നാണ് പൂര്‍ണ്ണനാമം. സര്‍ഖാലി എന്നാല്‍ 'നീലക്കണ്ണുള്ളവന്‍' എന്നാണ് അര്‍ത്ഥം. പാശ്ചാത്യന്‍ രാജ്യങ്ങളില്‍ ഇദ്ദേഹം അര്‍സാച്ചല്‍ എന്ന  പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ജ്യോതിശാസ്ത്രം, എന്‍ജിനീയറിംഗ് തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളില്‍ അവഗാഹം ഉണ്ടായിരുന്ന ഇദ്ദേഹം പില്‍ക്കാലത്ത് വലിയ രീതിയിലുള്ള കണ്ടുപിടുത്തങ്ങള്‍ നടത്തുകയും ജൊഹാനസ് കെപ്ലര്‍, റീജിയോമോണ്ടാനസ് എന്നിവരെപ്പോലുള്ള നിരവധി ഇസ്‍ലാമിക, യൂറോപ്യന്‍ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു.

നിരവധി മെക്കാനിക്കല്‍ ഉപകരണങ്ങള്‍ നിര്‍മ്മിക്കുകയും ഈ മേഖലയില്‍ പാരമ്പര്യമായി വൈദഗ്ധ്യം നേടുകയും ചെയ്ത കരകൗശല വിദഗ്ധരുടെ കുടുംബത്തില്‍ പെട്ടയാളായിരന്നു അദ്ദേഹം.  വിദ്യാഭ്യാസം പൂര്‍ത്തിയാകുന്നതുവരെ  ഖുര്‍തുബയില്‍ (കോര്‍ഡോബ) താമസിച്ച  അദ്ദേഹം പിന്നീട് ടോളിഡോയിലേക്ക് മാറി. അവിടെ സുല്‍ത്താന്‍ മഅ്മൂന്റെ സേവന ദൗത്യത്തില്‍ അദ്ദേഹം പങ്കാളിയായി. ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു പ്രധാന ഗവേഷണ പദ്ധതിയില്‍ ഏര്‍പ്പെട്ടിരുന്ന മഅ്മൂന്റെ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞര്‍ക്ക് ഉപകരണങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കുക എന്നതായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന ജോലി. ശാസ്ത്ര രംഗത്തേക്കുളള അദ്ദേഹത്തിന്റെ കടന്നുവരവിന് നിമിത്തമായിത്തീര്‍ന്നത് ഇക്കാലയളവിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളായിരുന്നു. പിന്നീട് ശാസ്ത്ര ലോകം കണ്ട മികച്ച പ്രതിഭാധനനായി അദ്ദേഹം മാറുകയായിരുന്നു.

ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങള്‍  ദീര്‍ഘവൃത്താകൃതിയിലാണെന്ന് (പൂര്‍ണ്ണ വൃത്താകൃതിയിലല്ല) കെപ്ലറിന് അഞ്ച് നൂറ്റാണ്ടുകള്‍ക്ക് മുമ്പ് (എ.ഡി. 1630) അല്‍സര്‍ഖാലി പ്രസ്താവിക്കുന്നുണ്ട്. നക്ഷത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് അവ സോളാര്‍ അപ്പോജി വേരിയബിള്‍ ആണെന്നും അദ്ദേഹം കണ്ടുപിടിച്ചു. മെക്കാനിക്കല്‍ എഞ്ചിനീയറും നൂതന വിദ്യകള്‍ ഉപയോഗിച്ചുളള ഉപകരണങ്ങളുടെ നിര്‍മ്മാതാവും കൂടിയായിരന്നു അദ്ദേഹം. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ടോലെഡന്‍  പട്ടികയും വാട്ടര്‍ ക്ലോക്കുകളും നൂതന അസ്ട്രോലേബുകളും ഏറെ പ്രശസ്തമായ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങളാണ്.  നിരീക്ഷണങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി എപ്പോള്‍ വേണമെങ്കിലും ഗ്രഹനിലകളുടെ കണക്കുകൂട്ടല്‍ സാധ്യമാക്കിയതിനാല്‍ ജ്യോതി ശാസ്ത്രത്തെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുതിന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ടോലെഡന്‍ പട്ടികകള്‍ കാരണമായിത്തീര്‍ന്നു. സ്‌പെയിനിലെ ടോളിഡോയിലെ തന്റെ സ്വന്തം വീട്ടില്‍ നിന്നും മറ്റ് മുസ്‍ലിം, ജൂത ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ പട്ടികകളില്‍ നിന്നും അദ്ദേഹം ഈ പട്ടികകള്‍ രൂപപെടുത്തിയെടുത്തു. ജ്യോതിശാസ്ത്ര ഉപകരണങ്ങളുടെ ഉപയോഗവും അദ്ദേഹം വിശദമായി പറഞ്ഞു.

പില്‍ക്കാലത്ത് നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഉയരവും സ്ഥാനവും കണ്ടെത്താന്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന സഫിഹ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു ഫ്ലാറ്റ് ആസ്‌ട്രോലാബും അദ്ദേഹം വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഈ ഉപകരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിവരണം ഹീബ്രുവിലേക്കും ലാറ്റിനിലേക്കും വിവര്‍ത്തനം ചെയ്യപ്പെടുന്നുണ്ട്. സൂര്യന്‍ ഭൂമിയില്‍ നിന്ന് ഏറ്റവും അകലെയായിരിക്കുമ്പോള്‍ സോളാര്‍ അപ്പോജി അല്ലെങ്കില്‍ അഫെലിയോ ചലനം പ്രതിവര്‍ഷം 12.0 സെക്കന്‍ഡ് ആണെന്ന് വ്യക്തമായി കാണിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ്.  ഇപ്പോള്‍ അറിയപ്പെടുന്ന യതാര്‍ത്ഥ മൂല്യം പ്രതിവര്‍ഷം 11.8 സെക്കന്‍ഡ് ആണ്. മെഡിറ്ററേനിയന്‍ കടലിന്റെ നീളം 62 ഡിഗ്രി സെല്‍ഷ്യസ് ആയി കണക്കാക്കിയ രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഗ്രീക്ക് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ടോളമിയുടെ കണ്ടുപിടുത്തത്തെ അല്‍സര്‍ഖാലി ഖണ്ഡിക്കുന്നുണ്ട്. സര്‍ഖാലി കണക്കാക്കിയ 42 ഡിഗ്രി സെല്‍ഷ്യസ്  ഏതാണ്ട് ശരിയാണെന്ന് പിന്നീട് ശാസ്ത്ര ലോകം പോലും അംഗീകരിച്ചു. നിക്കോളാസ് കോപ്പര്‍നിക്കസിന്റെ ഡി റെവല്യൂഷനിബസ് ഓര്‍ബിയം സെലസ്റ്റിയത്തെക്കുറിച്ച് (ആകാശ ഭ്രമണപഥങ്ങളുടെ വിപ്ലവത്തെക്കുറിച്ച്) സര്‍ഖാലി തന്റെ കൃതികളില്‍ നിരവധി തവണ പരാമര്‍ശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതില്‍ അദ്ദേഹം ഭൂമിയല്ല, സൂര്യനാണ് നമ്മുടെ സൗരയൂഥത്തിന്റെ കേന്ദ്രം എന്ന തന്റെ പഠന സംഗ്രഹത്തെ മുന്നോട്ടുവെക്കുന്നുമുണ്ട്. 

കഠിനാധ്വാനം കൊണ്ടും കഴിവ് കൊണ്ടും അദ്ദേഹം താമസിയാതെ വലിയ ശാസ്ത്ര പരീക്ഷണ പദ്ധതികളുടെ ഡയറക്ടറായി മാറുന്നുണ്ട്. അദ്ദേഹം ടോളിഡോയില്‍ നീണ്ട വര്‍ഷങ്ങള്‍ ചെലവഴിക്കുകയും അവിടെ വിപുലമായ നിരീക്ഷണങ്ങള്‍ നടത്തുകയും ചെയ്തു. മെക്കാനിക്കല്‍ ഉപകരണങ്ങളും ജ്യോതിശാസ്ത്ര ഉപകരണങ്ങളും നിര്‍മ്മിക്കുകയും നിരവധി പുസ്തകങ്ങള്‍ എഴുതുകയും ചെയ്തതും അക്കാലത്താണ്. ടോളിഡോയിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാട്ടര്‍ ക്ലോക്കിന്റെ കണ്ടുപിടുത്തം വലിയ ജനശ്രദ്ധയാകര്‍ഷിച്ചു. യഹൂദ പണ്ഡിതനായ മോസസ് ബെന്‍ എസ്ര അതിനെക്കുറിച്ച് ഒരു കവിത എഴുതുക പോലുമുണ്ടായി. അല്‍ഫോന്‍സോ ആറാമന്റെ നിരന്തരമായ ആക്രമണത്തെത്തുടര്‍ന്ന് 1078ല്‍ (ഹി. 470) ടോളിഡോ വിട്ട സര്‍ഖാലി കോര്‍ഡോബയിലേക്ക് പോവുകയും അവിടെ ഗവേഷണം തുടരുകയും ചെയ്തു. 1100ല്‍ (ഹി. 493) കോര്‍ഡോവയില്‍ വച്ച് തന്നെ അദ്ദേഹം മരണപ്പെടുകയും ചെയ്തു.

അല്‍സര്‍ഖലി ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തെക്കുറിച്ചും ജ്യോതിശാസ്ത്ര ഉപകരണങ്ങളെക്കുറിച്ചും നിരവധി ഗ്രന്ഥരചനകള്‍ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികളില്‍ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായത്  ടോലെഡന്‍ ടേബിളുകളെക്കുറിച്ചുളളതാണ്. ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തിന്റെ വിവിധ വശങ്ങള്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യന്ന ഈ പുസ്തകം ശരിയായ ആരോഹണങ്ങള്‍, സൂര്യന്‍, ചന്ദ്രന്‍, ഗ്രഹങ്ങള്‍ എിവയുടെ സമവാക്യം, ആരോഹണം, പാരലാക്‌സ്, ഗ്രഹണങ്ങള്‍, ഗ്രഹങ്ങളുടെ ക്രമീകരണം, വിറയല്‍ സിദ്ധാന്തം, നക്ഷത്ര സ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടികകള്‍, ത്രികോണമിതി പട്ടികകള്‍ എന്നിവയെക്കുറിച്ചെല്ലാം വിശദമായി പ്രതിപാദിക്കുന്നുണ്ട്. ജെറാര്‍ഡ് (ഡി. 1187) ലാറ്റിനിലേക്ക് വിവര്‍ത്തനം ചെയ്ത ടോലെഡന്‍ ടേബിളുകള്‍ യൂറോപ്പിലും ഇസ്‍ലാമിക ലോകത്തും വളരെ കാലം പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മറ്റ് കൃതികളും പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ട് മുതല്‍തന്നെ ലാറ്റിനിലേക്കും ഹീബ്രുവിലേക്കും വിവര്‍ത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ട് തുടങ്ങിയിരുന്നു. വാസ്തവത്തില്‍, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചില കൃതികള്‍ അവയുടെ ലാറ്റിന്‍ പതിപ്പുകളില്‍ മാത്രമേ സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളൂ, അറബി ഒറിജിനല്‍ നഷ്ടപ്പെട്ടു എന്നര്‍ത്ഥം.

റെഗുലസിന്റെ രേഖാംശം സിദ്ധാന്തത്തെ ഇദ്ദേഹം വിശദീകരിക്കുകയും അളവ് നിര്‍ണ്ണയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട്. സൈനുകള്‍, കോസൈനുകള്‍, എക്‌സ്‌പേര്‍ട്ട് സൈനുകള്‍, സെക്കന്റുകള്‍, ടാന്‍ജെന്റുകള്‍ എന്നിവയുടെ നിര്‍ണ്ണായകമായ ത്രികോണമിതി പട്ടികകള്‍ അവതരിപ്പക്കാനും ഇദ്ദേഹത്തിന് സാധിച്ചുവെന്നത് എടുത്തു പറയേണ്ട നേട്ടമാണ്. ക്രാന്തിവൃത്തത്തിന്റെ ചരിവ് 13.13''നും 13.5''നും ഇടയില്‍ ആണെന്ന് കണക്കാക്കിയതും ഇദ്ദേഹമായിരുന്നു. ഒരു വിമാനത്തില്‍ ഗോളത്തിന്റെ സ്റ്റീരിയോഗ്രാഫിക് പ്രൊജക്ഷന്‍ എങ്ങനെയായിരിക്കുമെന്നും ഇദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചു. യൂറോപ്പില്‍ ദീര്‍ഘകാലമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ആസ്‌ട്രോലാബിന്റെ വളരെ വിപുലമായ പതിപ്പ് അല്‍സര്‍ഖാലി നിര്‍മ്മിച്ചതാണ്.

ടോളിഡോയില്‍ സ്ഥാപിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ രണ്ട് പൊതു വാട്ടര്‍ ക്ലോക്കുകള്‍ വലിയ രീതിയില്‍ ശ്രദ്ധ പിടിച്ച് പറ്റി. അവയില്‍ കൃത്യമായ ചാന്ദ്ര കലണ്ടര്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. ചന്ദ്രന്‍ വലുതാകുന്ന സമയത്ത് ക്രമേണ പാത്രത്തില്‍ വെളളം നിറയുകയും ചന്ദ്രന്‍ ചെറുതാകുമ്പോള്‍ ഇല്ലാതാവുകയും ചെയ്യുന്ന സംവിധാനമായിരുന്നു ഇത്. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിലെ യൂറോപ്പിലെ ക്ലോക്കുകളും പ്ലാനറ്ററി കലണ്ടര്‍ മെഷീനുകളും ഈ സംവിധാനത്തതില്‍ നിന്നും രൂപമാറ്റം സംഭവിച്ചുണ്ടായതാണ്. ക്ലോക്കുകള്‍ 1133 വരെ ഉപയോഗത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. പിന്നീട്  അല്‍ഫോന്‍സോ ഏഴാമന്റെ ഉത്തരവനുസരിച്ച് അവയുടെ പ്രവര്‍ത്തനം കണ്ടെത്താനായി അവ പൊളിച്ചുമാറ്റിയെങ്കിലും പിന്നീട് പുനഃസ്ഥാപിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ല.

ഇത്തരത്തിൽ ഒരുപാട് കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ നടത്തി, ആധുനിക ലോകത്തിനും ശാസ്ത്രീയ വളര്‍ച്ചകള്‍ക്കും വെളിച്ചം പകര്‍ന്ന്, ചരിത്രത്തിൽ ഇടം നേടിയ വ്യക്തിത്വമാണ് അല്‍സർഖാലി. എന്നാൽ ഈ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ ഒന്നും ചരിത്രത്തിൽ കൃത്യമായി രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിട്ടില്ല എന്നതാണ് ഏറ്റവും ദുഃഖകരമായ വസ്തുത.