Islamonweb

ഒമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബഗ്ദാദില്‍ അനാഥരായ മൂന്ന് സഹോദരന്മാര്‍ ജീവിച്ചിരുന്നു. മെക്കാനിക്സിനെക്കുറിച്ചുള്ള അവരുടെ ശ്രദ്ധേയമായ കണ്ടെത്തലുകളെ തുടര്‍ന്ന് മാന്ത്രികരെന്നായിരുന്നു അവരെ ജനങ്ങള്‍ വിളിച്ചിരുന്നത്. ബനൂ മൂസ എന്ന പേരിലറിയപ്പെട്ടിരുന്ന മുഹമ്മദ്, അഹ്മദ്, ഹസൻ എന്നിവരായിരുന്നു അവര്‍. മൂന്ന് പേരും ചേര്‍ന്ന് ബനൂ മൂസ എന്ന പേരില്‍ 20-ലധികം ശാസ്ത്ര പുസ്തകങ്ങളാണ് ലോകത്തിന് സംഭാവന ചെയ്തത്. അവയില്‍ പലതും ജ്യാമിതിയുടെയും ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തിന്റെയും നിർണായക കൃതികളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 

സൈദ്ധാന്തിക വിജ്ഞാനത്തെ പ്രയോഗ തലത്തില്‍ കൊണ്ടുവരികയായിരുന്നു അവര്‍ പ്രധാനമായും ചെയ്തത്. ബഗ്ദാദിലെ പ്രശസ്ത ബൗദ്ധിക വിജ്ഞാന കേന്ദ്രമായ ദാറുൽ ഹിക്മ ഈ രംഗത്ത് അവര്‍ ഏറെ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. അവരുടെ പിതാവായ മൂസ ഇബ്‌നു ഷാകിര്‍ ഖലീഫ അൽമഅ്മൂനുമായി അടുത്ത ബന്ധം പുലര്‍ത്തിയിരുന്നു. ഇതും അവര്‍ക്ക് ഏറെ സഹായകമായി. പുരാതന ഗ്രീക്ക് പോളിമാത്തുകൾ മുതൽ മധ്യകാലം വരെയുള്ള ഇതര ഭാഷകളിലെ ഗണിതശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ ഗ്രന്ഥങ്ങള്‍ മനസ്സിലാക്കാനായി, പ്രതിമാസം അഞ്ഞൂറ് ദീനാര്‍ വേതനം നല്കി, വിവർത്തകരെ വരെ അവര്‍ നിയമിച്ചിരുന്നു. പല ചരിത്ര വിവരണങ്ങളും അനുസരിച്ച്, ഒന്‍പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഹീറോ, ഫിലോ എന്നീ ഗ്രീക്ക് ഗണിതശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ കൃതികളും അവരെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്. മൂവരുടെയും ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ കൃതിയായ കിതാബ് അൽ ഹിയാലിൽ (The Book of Ingenious Devices) അവരുടെ നൂറിലധികം കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

ഏഴ് വാട്ടർ ജെറ്റുകൾ, മൂന്ന് ഓയിൽ ലാമ്പുകൾ, ഒരു ലിഫ്റ്റിംഗ് മെക്കാനിസം സിസ്റ്റം എന്നിവ കൂടാതെ പതിനഞ്ച് ഓട്ടോമേറ്റഡ് കൺട്രോൾ സിസ്റ്റങ്ങളും ട്രിക്ക് വെസലുകളും ഗാഡ്‌ജെറ്റുകളും വരെയുള്ള അസംഖ്യം മെക്കാനിക്കൽ ഉപകരണങ്ങളെ കുറിച്ച് ബനൂ മൂസ സഹോദരന്മാർ പുസ്തകത്തിൽ വിവരിക്കുന്നുണ്ട്. ഗ്രീക്ക് ഗണിതശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ സൃഷ്ടികളാൽ സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടതോടൊപ്പം, മൂസ സഹോദരന്മാര്‍ അവരുടേതായ രീതികളും രൂപകല്പനകളും ആവിഷ്കരിക്കുകയായിരുന്നു. അവർ കണ്ടുപിടിച്ച ഒരു ഓട്ടോമാറ്റിക് ഫ്ലൂട്ട് പ്ലെയറായ ആദ്യത്തെ പ്രോഗ്രാമബിൾ മെഷീൻ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലും അവർ മുൻഗാമികളാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. മൂസ സഹോദരന്മാർ അവരുടെ യഥാർത്ഥ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങളിൽ ഒരു ഫീഡ്‌ബാക്ക് കൺട്രോളറും ഒരു ഓട്ടോമാറ്റിക് ഹൈഡ്രോ പവർ ഓർഗനും പരാമര്‍ശിക്കുന്നുണ്ട്. കൂടാതെ, അവർ ജ്യാമിതി മേഖലയിലും കാര്യമായ സംഭാവനകൾ നൽകി. വിസ്തീർണ്ണവും വോളിയവും സംബന്ധിച്ച സംഖ്യാ സമീപനത്തിലായിരുന്നു കൂടുതലും. ഗ്രീക്ക് ഗണിതശാസ്ത്രജ്ഞർ മുമ്പ് ഈ ആശയങ്ങളെ അളവനുസരിച്ച് പരിഗണിക്കുകയും അനുപാതങ്ങളിലൂടെ പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നപ്പോൾ, മൂസ സഹോദരന്മാർ കൃത്യമായ സംഖ്യാ മൂല്യങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് അവയെ നിർവചിച്ചു. അവരുടെ സംഭാവനകൾ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾക്കപ്പുറം വ്യാപിച്ചു. ആദ്യത്തെ അറബി ഭാഷാ ഗണിതശാസ്ത്ര വിദ്യാലയം സ്ഥാപിച്ചതും അവര്‍ തന്നെയായിരുന്നു.

മൂസ സഹോദരന്മാർക്ക് ഉണ്ടായിരുന്ന ശ്രദ്ധേയമായ എഞ്ചിനീയറിംഗ് പ്രതിഭ, ഗ്രീക്കിന്റെയും മറ്റ് പുരാതന എഞ്ചിനീയർമാരുടെയും കണ്ട് പിടുത്തങ്ങളെ വികസിപ്പിക്കാനും പുതിയ രീതികളും ഡിസൈനുകളും രൂപപ്പെടുത്താനും അവരെ സഹായിച്ചു. ഭൂമിയുടെ ചുറ്റളവ്, ധ്രുവനക്ഷത്രത്തിന്റെ ഉയരത്തിൽ ഒരു ഡിഗ്രി ഷിഫ്റ്റിനായി പ്രത്യേക പാത അടയാളപ്പെടുത്തി അതിലൂടെ നിശ്ചിത ദൂരം നടന്ന് അതിന്റെ അളവ്, തുടങ്ങി പലതും അവര്‍ കണ്ടെത്തി. മൂവരും ചേര്‍ന്ന് നടത്തിയ കണക്ക് കൂട്ടലുകളിലൂടെ, ഭൂമിയുടെ ചുറ്റളവ് 24,000 മൈൽ ആണെന്ന് കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. ആധുനിക ശാസ്ത്രം, 24,902 മൈല്‍ എന്നാണ് ഭൂമിയുടെ ചുറ്റളവ് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത്. ബനൂമൂസാ സഹോദരങ്ങളുടേത് എത്രമാത്രം കൃത്യതയോട് അടുത്ത് നില്ക്കുന്നു എന്ന് ഇതില്‍നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാം..

മാനവികതയ്ക്ക് ഗണ്യമായ സംഭാവന നൽകിയ ബൗദ്ധിക ശക്തികേന്ദ്രമായ ബഗ്ദാദിലെ ദാറുൽ ഹിക്മയിൽ നിർണായക സ്ഥാനമാണ് ബനൂമൂസാ സഹോദരങ്ങള്‍ വഹിച്ചിരുന്നത്.  വ്യക്തിഗതമായും ഒരു ടീമായും, അവർ ജ്യാമിതി, ഗണിതശാസ്ത്രം, സമയക്രമീകരണം, സംസാരത്തിന്റെ സ്വഭാവം, തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളെ കുറിച്ച് ശ്രദ്ധേയമായ പല പ്രബന്ധങ്ങളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. അവരുടെ ദി മെഷർമെന്റ് ഓഫ് പ്ലെയിൻ ആൻഡ് സ്ഫെറിക്കൽ ഫിഗേഴ്‌സ് എന്ന പുസ്തകം ശേഷം വന്ന നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ഇസ്ലാമിക, യൂറോപ്യൻ ഗണിതശാസ്ത്രജ്ഞരെ സ്വാധീനിച്ച ഒരു അടിസ്ഥാന കൃതിയായി മാറി. അതിന്റെ വിശദമായ വിശദീകരണങ്ങളും സൂത്രവാക്യങ്ങളും ജ്യാമിതീയ ആശയങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുന്നതിനും ഗണിതശാസ്ത്ര പരിജ്ഞാനം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും പിന്നീട് വന്നവര്‍ക്ക് ഏറെ സഹായകമായി. അൽജസരി അടക്കമുള്ള ശേഷം വന്ന പല പ്രമുഖര്‍ക്കും പ്രചോദനമായതും യൂറോപ്പിന്റെ വ്യാവസായിക വിപ്ലവത്തിന് അടിത്തറ പാകിയതും ബനൂമൂസ സഹോദരങ്ങളുടെ ഗ്രന്ഥങ്ങളായിരുന്നു. 

അടുത്ത കാലത്തായി ബനൂ മൂസ സഹോദരങ്ങളുടെ സംഭാവനകള്‍ കൂടുതല്‍ ജനശ്രദ്ധ നേടിയിട്ടുണ്ട്. അവരുടെ പൈതൃകത്തെ ആദരിക്കുന്നതിനായി ബഗ്ദാദിലെ ഒരു നിരീക്ഷണാലയത്തിന് മൂസ സഹോദരന്മാരുടെ പേരാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്.