മിശ്കാതുല്‍ മസ്വാബീഹ്: വെളിച്ചം പരത്തിയ ആറ് നൂറ്റാണ്ടുകള്‍
ആറാം നൂറ്റാണ്ടിലുറവകൊണ്ട വൈജ്ഞാനിക സമസ്യകൾക്ക് ആറോളം മഹത്തുക്കൾ പന്ഥാവ് വരച്ചിരുന്നെങ്കിലും കാലത്തിന്റെ കരുതലിന് കാവലാവാൻ വേണ്ടി തന്നെയായിരുന്നു ഖത്തീബുത്തബ്രീസി 'വിളക്കുമാടമെന്ന' പേരില്‍ മിശ്കാത്തുൽ മസാബീഹ് രചിക്കുന്നത്. ആറ് നൂറ്റാണ്ട് പിന്നിടുമ്പോഴും ഇന്നും മതവിജ്ഞാന രംഗത്തെ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായ കൃതികളിലൊന്നാണ് ഇതെന്നത്, അതിന്റെ സാരള്യവും സ്വീകാര്യതയുമാണ് വിളിച്ചോതുന്നത്.
ഫറാഉൽബഗ്‍വിയുടെ 'മസാബീഹുസ്സുന്ന' ആയിരുന്നു മിശ്കാതിന്റെ മുന്‍ഗാമി എന്ന് പറയാം. പക്ഷേ, കാലക്രമേണ അതിനേറ്റ നേരിയ മങ്ങലുകളാണ്, മിശ്കാതിലേക്ക് വഴി തുറക്കുന്നത്. തുടർന്ന് ആഗോള ശ്രദ്ധ നേടിയ തൽ കൃതി പേർഷ്യൻ, ഇംഗ്ലീപ്പ്, ഉറുദു ഭാഷകളിലേക്ക് ആദ്യ കാലത്ത് തന്നെ വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
ഖുർആനിക വ്യഖ്യാനങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി മാത്രം ആശ്രയിച്ചിരുന്ന ഹദീസ്, ഹിജ്റ രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലാണ് പുതുരൂപം പ്രാപിച്ച് സ്വതന്ത്രമായ വിജ്ഞാന ശാഖയായി പരിണമിക്കുന്നത്. ബുദ്ധിമുട്ടുകൾക്കിടയിലാണ് അവസരങ്ങൾ വീണ് കിടക്കുന്നതെന്ന ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റൈന്റെ വാക്യം പോലെ കാലാന്തരത്തിനനുസൃതമായി രൂപാന്തരപെടുന്ന സമൂഹത്തിന് ലഭ്യമാക്കേണ്ടിയിരുന്ന അവസരോചിത്യത്തിൽ നിന്നാണ് നവവൈജ്ഞാനിക ശാഖ രൂപം കൊണ്ടത്. വിശുദ്ധ പ്രവാചകനെ മനസ്സിലാക്കിയവർക്കേ സ്രഷ്ടാവിന്റെ വാചകങ്ങളെയും മസസ്സിലാക്കാനാവൂ എന്ന പരോക്ഷമായ ബോധ്യം തന്നെയായിയുന്നു അതിന്റെ അടിസ്ഥാനവും.
ബഗ്‍വിയുടെ വിളക്കിനേറ്റ ക്ഷതം
സുന്നത്തിന് പുതു ജീവൻ നൽകിയെന്ന മാഹാത്മ്യപ്പെരുമ കാലം മുദ്രവെച്ച് നൽകിയ ഫറാഉൽബഗ്‍വിയുടെ മസാബീഹുസ്സുന്നയാണ് മിശ്കാത്തിന്റെ ആധാരം. ഹിജ്റ അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പൂർണ്ണതയിലേക്കെത്തിയ മസാബീഹു സ്സുന്നയെന്ന ഹദീസ് മേഖലയിലെ വഴിവിളക്കിന് സൂക്ഷ്മമായ ലക്ഷ്യങ്ങൾ ഏറെയായിരുന്നു. കാലാന്തരത്തില്‍ രൂപം കൊണ്ട സാമൂഹിക അനിശ്ചിതത്വങ്ങളുടെ പരിഹാരങ്ങൾക്ക് കാതലാവുകയെന്ന പരമമായ ലക്ഷ്യത്തിനൊപ്പം തൽ പരിഹാരങ്ങൾക്ക് കേന്ദ്രീകൃതമാവേണ്ട ഹദീസുകളെ തന്റേതായ നിബന്ധനകൾ കൊണ്ട് രണ്ടായി തരം തിരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ശൈഖാനി (ഇമാം ബുഖാരി, ഇമാം മുസ്‍ലിം) യുടെ ഹദീസുകളെ സ്വഹീഹെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ച് ഒന്നാം ഭാഗത്തും, വിശ്വാസ യോഗ്യമായ മറ്റു ഹദീസുകളെ സംയോജിപ്പിച്ച് അവയെ ഹസനെന്ന് വിളിച്ച് രണ്ടാം ഭാഗത്തും ചേർത്തായിരുന്നു അതിന്റെ രചന.
പ്രശ്നപരിഹാരങ്ങൾക്ക് കാതലാവുകയെന്ന പ്രഥമ ലക്ഷ്യത്തിനാണ് അതില്‍ മുൻഗണന നൽകപ്പെട്ടത്. കർമ്മശാസ്ത്രം, ദൈവശാസ്ത്രം തുടങ്ങി അനവധി വൈജ്ഞാനിക ശാഖകളെ മുന്നൂറ്റി ഇരുപത്തിയേഴോളം ഭാഗങ്ങളായി തിരിക്കുകയെന്ന ശ്രമകരമായ ദൗത്യനിർവ്വഹണം തന്നെ അദ്ദേഹം നടത്തുകയും ചെയ്തിരുന്നു. മർമ്മമായ വൈജ്ഞാനിക ഘടകങ്ങളാണ് പ്രധാനം എന്ന ചിന്തയില്‍, സനദുകള്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്താതെ പോയത്, ശേഷം ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ ന്യൂനതയായി മാറി.
തബ്‍രീസി ഏറ്റെടുത്ത ദൗത്യം
ഖത്തീബുത്തബ്രീസി(റ)ന്റെ ശ്രമം അൽപം പ്രയാസകരമായിരുന്നു. അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ രചിക്കപ്പെട്ട മസാബീഹുസ്സുന്നയിലെ അയ്യായിരത്തോളം വരുന്ന ഹദീസുകളുടെ സനദ് കണ്ടെത്തുക, അതോടൊപ്പം ശൈഖാനിയുടെ രണ്ട് ഗ്രന്ഥങ്ങൾക്ക് പുറമെ ഏതെല്ലാം ഗ്രന്ഥങ്ങളെ അവലംബിച്ചാണ് ഓരോ ഹദീസുകളും രേഖപെടുത്തിയതെന്ന് അടയാളപെടുത്തുക തുടങ്ങിയവയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന് ചെയ്യാനുണ്ടായിരുന്നത്. ഈ വിധം ശ്രമകരമായ ദൗത്യത്തിന് പന്ഥാവ് വരച്ചത് തബ്‍രീസിയുടെ ഗുരുവര്യർ തന്നെയായിരുന്നു. തുടർന്ന്, ദൗത്യ നിർവ്വഹണത്തിന്റെ സാഫല്യ സന്തോഷമെന്നോണം ഹാശിയതുത്ത്വീബി എന്ന ആഖ്യാനം സമ്മാനിച്ചത് വന്ദ്യരായ ഗുരുവര്യർ തന്നെയായിരുന്നു.
വിളക്കുമാടമെന്ന രൂപകം
സുന്നത്തിന്റെ വിളക്കുകൾ എന്ന രൂപക യാഥാർത്ഥ്യത്തിൽ അവതീർണമായ വിളക്കുകൾക്കെല്ലാമായി ഒരു വിളക്കുമാടം എന്ന അതിരൂപം നൽകിയാണ് പുതുഗ്രന്ഥം സജ്ജമാകുന്നത്. ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ ഘടന, പൂർവിക രചനയായ മസാബിഹുസ്സുന്നയിൽ നിന്ന് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു. മസാബീഹിന് തുല്യമായ മുന്നൂറ്റി ഇരുപത്തി ഏഴു ബാബുകളാണെങ്കിൽ തന്നെയും സ്വഹീഹ്, ഹസൻ എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ച് രണ്ടായി തരം തിരിച്ചിരുന്ന ബഗ്‍വി(റ)ന്റെ കാഴ്ചപ്പാടിന് അല്പം വിശാലത നൽകിയായിരുന്നു തബ്‍രീസി(റ) അവതരിപ്പിച്ചത്. ദ്വയാദ്ധ്യായങ്ങൾക്ക് പകരം മൂന്ന് അധ്യായങ്ങളാക്കി ഗ്രന്ഥത്തിന് പുത്തൻ രൂപം നൽകുന്നതോടൊപ്പം മുഴുവൻ ഹദീസുകളുടെയും സനദുകളും അവലമ്പങ്ങളും രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.
'ശൈഖാനി' യിൽ നിന്ന് ഉദ്ധൃതമായ ഹദീസുകളെ തുടർന്ന് സ്വഹീഹായ ഹദീസുകളും അതിനും പിറകെ മസ്വാബീഹില അവശേഷിച്ച ഇരു വിഭാഗങ്ങളിലും ഉൾക്കൊള്ളാത്തവയെയും ചേര്‍ത്താണ് പുതുഗ്രന്ഥം തയ്യാറാക്കിയത്. പരിപൂർണ്ണതയിലേക്ക് രൂപാന്തരം പ്രാപിച്ച ഗ്രന്ഥം പൂർവാധികം ശക്തിയോടെ പ്രസരണ രംഗത്ത് സജീവമാവുന്നതായിരുന്നു പിന്നീട് കാണാൻ കഴിഞ്ഞത്.
ആഗോള സ്വീകാര്യതയുടെ തേരിൽ
എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പ്രസിദ്ധീകൃതമായ ഗ്രന്ഥത്തിന് ഇരുപത്തിയൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലും വൻ സ്വീകാര്യത തന്നെ ലഭിച്ചു പോരുന്നുണ്ട്. ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ സാമർത്ഥ്യം അത്രമേൽ ഔന്നത്യം പ്രാപിച്ചതിനാൽ തന്നെയാവണം പ്രഗൽഭരായ പണ്ഡിതന്മാരൊക്കെത്തന്നെയും ഗ്രന്ഥത്തെ വാതോരാതെ പുകഴ്ത്തിയത്. മസാബീഹുസ്സുന്നയിലെ പതിനെട്ടു ഹദീസുകൾ കെട്ടിച്ചമച്ചതാണെന്ന് ശക്തമായ വാദം ഉയർന്നുവന്ന കാലത്താണ്, 'അജ്‍വിബതു ഹാഫിള് ഇബ്ൻ ഹജർ അൽഅസ്ഖലാനി അൻ അഹാദീസിൽ മസാബീഹ് ' എന്ന ഗ്രന്ഥം രചിച്ച്‌ അൽ അസ്ഖലാനി 'മസാബീഹി'നെ ശക്തമായി പ്രതിരോധിച്ചതും ആരോപണ വിധേയമായ ഹദീസുകളുടെ സ്രോതസ്സുകളടക്കം വ്യക്തമാക്കി അതിൽ സ്വഹീഹായ ഹദീസുകളടക്കം ഉൾക്കൊള്ളുന്നുവെന്ന് സമർത്ഥിച്ചതും.
മസാബിഹിന് പോലും അത്രപ്രാധാന്യം ലഭിച്ചിരുന്നു എന്ന് വ്യക്തമാക്കുമ്പോൾ 'മിശ്കാത്തിന്റെ' പദവി വാനോളം ഉയരുകയാണ്. ഇബ്നു ഹജർ അൽഹൈത്തമി 'ഫത്‍ഹുൽ ഇലാഹ്' എന്ന പേരില്‍ അനേകം വാള്യങ്ങളിലായി മിശ്കാതിന് വ്യാഖ്യാനം രചിച്ചതും അതിന്റെ പ്രാധാന്യമാണ് വിളിച്ചോതുന്നത്. മറ്റൊരു വ്യാഖ്യാനമായ മിർഖാത്തുൽമഫാത്തീഹിന്റെ രചയിതാവായ മുല്ല അലിയുൽ ഖാരി പ്രസ്താവിച്ചത്, താൻ കണ്ടതിൽ വെച്ച് കാലോചിതമായ ഏറ്റവും പരിപൂർണ്ണമായ ഹദീസ് ഗ്രന്ഥമാണ് 'മിശ്കാത്' എന്നായിരുന്നു.
ഇന്ത്യൻ മണ്ണിലെ സ്വാധീനം
എ ഡി പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ രചിക്കപ്പെട്ട അബ്ദുൽ ഹഖ് അദ്ദഹ് ലവിയുടെ, ലംആതുത്തൻഖീഹിലൂടെയാണ് മിശ്കാതുല്‍മസ്വാബീഹ് ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിൽ പ്രസിദ്ധിയാർജ്ജിക്കുന്നത്. പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ ഡൽഹിയിലെ ഫിറോസ് ഷാഹ് മദ്‍റസ, മഹമൂദ് ഗവാൻ മദ്‍റസ, പുരാന ഔലിയ മദ്‍റസ തുടങ്ങിയ വൈജ്ഞാനിക കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഗ്രന്ഥം സജീവമായിരുന്നെന്ന് രേഖകളിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാം. അബ്ദുൽഹഖ് അദ്ദഹ്‍ലവി തന്നെ ഫാർസിയിൽ 'അശ്ആതുല്ലംആത്' എന്ന പേരിൽ വ്യാഖ്യാനം രചിച്ചിട്ടുണ്ട്. ആയിരത്തി എഴുന്നൂറുകളിൽ മുല്ലാ നിസാമുദ്ദീൻ സിഹാലി, ഷാഹ് വലിയുള്ള അദ്ദഹ്‍ലവി തുടങ്ങിയവരുടെ പരിശ്രമഫലമായി ഇന്ത്യയിലെ ഒട്ടുമിക്ക ദർസുകളിലും 'മിശ്കാത്ത്' വ്യാപകമായി കഴിഞ്ഞിരുന്നു.
മിശ്കാതും കേരളവും
ഉത്തരേന്ത്യയിലെ മിശ്കാത്തിന്റെ പ്രസരണ ശക്തിയുടെ ആർദ്രത കൊണ്ടോ, മഖ്ദൂമികളുടെ ആത്മീയ സൗരഭ്യത്തിന്റെ പ്രസരണം മൂലമോ ആണ് കേരളത്തിലേക്ക് മിശ്കാത്ത് കടന്നുവന്നത്. ദർസുകളിലെയും അറബിക് കോളേജുകളിലെയും അവിഭാജ്യമായ സാന്നിധ്യമാണ് ഇന്നും ഈ ഗ്രന്ഥം. കേരളീയനായ ഇസ്മായിൽ മുസ്‍ലിയാർ രചിച്ച അയ്യായിരത്തി ഇരുന്നൂറോളം പേജുകളിൽ വിശാലമായ എട്ടു വാള്യങ്ങളടങ്ങുന്ന 'മിർആത്തുൽ മഫാത്തീഹ്' കേരളീയ പൈതൃകത്തിലെ മിശ്കാത്തിന്റെ പ്രാധാന്യതയെ വിളിച്ചോതുന്നതാണ്. തൊള്ളായിരത്തി എഴുപത്തിയാറിൽ രചിക്കപ്പെട്ട ഷൗക്കത്തലി മൗലവിയുടെ മിശ്കാത്തിന്റെ മലയാള വിവർത്തനം ഗ്രന്ഥത്തിന് കേരളത്തിലുള്ള സ്വാധീനം എത്രമാത്രമാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ സഹായകരമാവുന്നതാണ്.
Leave A Comment